คำศัพท์

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z All
แสดง 1 ถึง 20 จาก 33 รายการ

Paleoethnography

ชาติพันธุ์วรรณายุคโบราณ (paleoethnography) หมายถึงการเขียนเรื่องราวมนุษย์ในอดีต ซึ่งนักโบราณคดีต้องการศึกษาชีวิตหรือเล่าเรื่องราวของมนุษย์ที่ตายไปแล้ว นักโบราณคดีต้องมีสมมุติฐานเกี่ยวกับแบบแผนทางสังคมวัฒนธรรมของมนุษย์ และต้องทำความเข้าใจว่าแบบแผนเหล่านั้นมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร และมีสาเหตุอะไรที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง  

ชาติพันธุ์วรรณายุคโบราณ

Patriarchy

คำว่า Patriarchy หมายถึงระบบสังคมซึ่งมีพ่อทำหน้าที่หลักในการดูแลควบคุมสั่งการ จัดระเบียบสิ่งต่าง ๆ ในบางวัฒนธรรม ครัวเรือนอาจมีคนที่เป็นทาสอาศัยอยู่ด้วย แนวคิดเกี่ยวกับ การปกครองโดยผู้เป็นพ่อมักจะใช้เพื่ออธิบายบทบาทของผู้ชายที่สังคมคาดหวังที่ต้องรับผิดชอบงานหรือภารกิจต่าง ๆ ของชุมชนทั้งหมด ผู้ชายที่มีบทบาทเหล่านี้ต้องเป็นตัวแทนของชาวบ้าน 

สังคมที่ปกครองโดยผู้ชาย

Peasantry

คำว่า “ชาวนา” อาจหมายถึงผู้ที่อยู่อาศัยในเขตชนบทหรือเขตทุรกันดารไกลความเจริญ คำว่า ชาวนา หรือ peasant มีรากศัพท์มาจากภาษาลาติน คือ pagensis หมายถึงเขตแดนของชนบท หรือเป็นดินแดนที่ป่าเถื่อน คำนี้ถูกใช้ในภาษาอังกฤษในคริสต์ศตวรรษที่ 15 ตอนปลาย รูปแบบการยังชีพแบบชาวนาเป็นการทำมาหากินแบบดั้งเดิม 

สังคมชาวนา

Peripatetics

สังคมแบบ Peripatetics หมายถึงสังคมที่ประกอบด้วยกลุ่มเครือญาติกลุ่มเล็ก ๆ ซึ่งยังชีพและทำมาหากินด้วยการเป็นแรงงาน ลูกจ้าง หรือผลิตสินค้าให้กับคนอื่น ๆ แต่การเป็นลูกจ้างของคนเหล่านี้จะไม่มีความยั่งยืน หรือเกิดขึ้นในเวลาสั้น ๆ และอยู่ตามรอยต่อของพรมแดนรัฐชาติ กลุ่มคนที่เป็นลูกจ้างชั่วคราวเหล่านี้ไม่มีที่อยู่อาศัยเป็นของตัวเอง และไม่มีที่ทำกิน

กลุ่มคนเร่ร่อนรับจ้างชั่วคราว

Personality

คำว่าบุคลิกภาพ (personality) เป็นคำที่มีรากมาจากภาษาลาติน คำว่า persona หมายถึง หน้ากากที่นักแสดงสวมใส่ในบทบาทต่าง ๆ โดยทั่วไปคำว่าบุคลิกภาพจะเกี่ยวข้องกับปัจเจกบุคคล ซึ่งเป็นคุณสมบัติ หรือคุณลักษณะของบุคคล ทำให้คนแต่ละคนแตกต่างกัน  

บุคลิกภาพ

Phenomenological Anthropology

มานุษยวิทยาที่ศึกษาปรากฏการณ์ หรือ Phenomenological Anthropology หมายถึงวิธีการเขียนงานทางมานุษยวิทยาและการศึกษาทางชาติพันธุ์ที่เน้นประเด็นเกี่ยวกับความคิดและสำนึก ในวิชาปรัชญา ปรากฏการณ์วิทยาหมายถึง วิธีวิทยาเพื่อศึกษาวิธีคิดที่เป็นบ่อเกิดของความรู้เกี่ยวกับการเข้าใจ และการหยั่งรู้ซึ่งเป็นพื้นฐานเบื้องต้น และในฐานะเป็นการสร้างความจริงเกี่ยวกับสำนึกในขั้นสุดท้าย การศึกษานี้เพื่อให้ทราบถึงโครงสร้างของจิตสำนึกเหล่านั้น  

มานุษยวิทยาเชิงปรากฎการณ์

Plural Marriage

การแต่งงานแบบ plural marriage หรือ polygamous marriage หมายถึงการแต่งงานที่ผู้ชายแต่งงานกับผู้หญิงหลายคนในเวลาเดียวกัน หรือ เรียกว่า polygyny ส่วนผู้หญิงที่แต่งงานกับผู้ชายหลายคนในเวลาเดียวกันเรียกว่า polyandry  นอกจากนั้นยังมีการแต่งงานแบบหมู่ คือมีผู้ชายและผู้หญิงหลายคนที่แต่งงานพร้อมกัน การแต่งงานแบบกลุ่มเป็นการแต่งงานที่พบเห็นได้มากกว่าการแต่งงานหญิงหนึ่งชายหนึ่ง หรือ monogamy  

การแต่งงานแบบหลายผัวหลายเมีย

Pluralism

Pluralism หมายถึงลักษณะทางสังคมที่ประกอบด้วยกลุ่มคนและวัฒนธรรมย่อย ๆ ที่ดำรงอยู่ร่วมกัน คำว่า pluralism และ plural มิใช่คำที่ใช้อย่างโดด ๆ คำว่า pluralism จะใช้พร้อมกับคำอื่น ๆ เช่น cultural pluralism หรือ พหุลักษณ์ทางวัฒนธรรม คำว่า plural society หรือ สังคมพหุลักษณ์ ความหมายของ pluralism จึงใช้แตกต่างกันในสาขาวิชาต่าง ๆ 

พหุนิยม

Policy Anthropology

การวิจัยนโยบายและการวิเคราะห์นโยบายเป็นการศึกษาเพื่อที่จะศึกษาปัญหา และกระบวนการใช้นโยบายที่สะท้อนภาพข้อโต้แย้งทางสังคมที่กำลังซับซ้อนมากขึ้นเรื่อย ๆ ในแวดวงสังคมศาสตร์ นักวิชาการต้องการทำความเข้าใจอย่างรอบด้านว่าสาเหตุอะไรที่ทำให้เกิดนโยบาย     

มานุษยวิทยาเชิงนโยบาย

Political Anthropology

การศึกษาเรื่องการเมืองในทางมานุษยวิทยา มีจุดหมายเพื่อที่จะเข้าใจว่าในสังคมมนุษย์มีการใช้อำนาจและอิทธิพลต่อมนุษย์ด้วยกันอย่างไร และทำไมต้องเป็นเช่นนั้น การศึกษาเรื่องการเมืองครอบคลุมปรากฎการณ์ทางสังคมและวัฒนธรรมทุกรูปแบบทั้งในสังคมของมนุษย์ และสิ่งมีชีวิตประเภทลิง เพื่อที่จะนำเปรียบเทียบกับระบบการเมืองในสังคมมนุษย์

มานุษยวิทยาการเมือง

Political Succession

การสืบทอดอำนาจทางการเมือง หมายถึง เมื่อผู้มีอำนาจเดิมสละตำแหน่ง เสียชีวิตหรือถูกยกเลิกจากอำนาจ จะมีผู้สืบทอดอำนาจต่อไป ซึ่งอาจเป็นผู้ชายหรือผู้หญิงก็ได้ จะเป็นคนในสายตระกูลหรือเป็นคนอื่นก็ได้ อาจมีการสืบทอดอำนาจหลายคน หรือคนเดียวก็ได้ เมื่อเกิดอำนาจในสังคมแบบเผด็จการ

การสืบทอดอำนาจการเมือง

Popular Culture

การศึกษาเพื่อค้นหาความหมายของการแสดงออกทางวัฒนธรรม มีเป้าหมายเพื่อวิเคราะห์สิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันผ่านสัญลักษณ์ต่าง ๆ หรือความหมายที่อยู่ในความคิด โลกทัศน์ และการปฏิบัติ วิเคราะห์กระบวนการเปลี่ยนแปลงของรูปแบบที่หลากหลายของวิธีการแสดงออก

วัฒนธรรมประชานิยม

Possession

คำว่า การถูกผีสิง เป็นคำที่ใช้ในกลุ่มของผู้อพยพย้ายถิ่นมาจากแอฟริกา เอเชีย ตะวันออกกลาง หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งใช้เรียกอาการที่มนุษย์ถูกวิญญาณบางอย่างเข้าครอบครอง หรือเข้าสิงร่าง เมื่อมนุษย์ถูกวิญญาณเข้าครอบงำ มนุษย์จะตกอยู่ใต้อำนาจของวิญญาณ และแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ตามที่วิญญาณสั่ง เจ้าของร่างจะไม่รู้สึกตัว หรือจำสิ่งต่าง ๆ ไม่ได้ วิญญาณที่เข้าสิงอาจจะเป็นผีบรรพบุรุษ เทวดา ปีศาจ และวิญญาณของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ชนิดต่าง ๆ คนที่ถูกผีสิงจะมีอาการเปลี่ยนไป กลายเป็นคนละคน

การถูกผีสิง

Postcolonialism

ความหมายของ postcolonial นำไปใช้อธิบายสถานะของการลี้ภัยทางการเมืองและผู้อพยพย้ายถิ่นเพื่อประกอบอาชีพ ซึ่งมีลักษณะการข้ามพรมแดนชาติที่ซับซ้อน เช่นเดียวกับการศึกษาระบบทุนนิยมในโลกที่สาม และการแตกแยก หรือความขัดแย้งของกลุ่มชาติพันธุ์ที่ส่งผลต่อการแยกตัวเพื่อก่อตั้งประเทศใหม่ 

หลังยุคอาณานิคมนิยม

Postmodernism

คำว่า postmodernity หมายถึงสภาพ หรือลักษณะของวิถีชีวิตในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 สภาพการณ์เช่นนี้ประกอบไปด้วย การเคลื่อนย้ายถ่ายเทของประชากรโดยอาศัยการคมนาคม ระบบข้อมูลข่าวสารผ่านเทคโนโลยีและคอมพิวเตอร์  ภาพลักษณ์และความคิดที่ผ่านสื่อซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน สถานการณ์เหล่านี้ทำให้เกิดการเคลื่อนย้าย ติดต่อสัมพันธ์ข้ามพรมแดนอย่างรวดเร็วและกลายเป็นเรื่องธรรมดา

หลังสมัยใหม่นิยม

Potlatching

Potlatch หมายถึงพิธีเลี้ยงฉลองเพื่อนำของมีค่ามาให้คนอื่น เป็นพิธีที่เกิดขึ้นในสังคมชนเผ่าในเขตชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันตกเฉียงเหนือของอเมริกา เช่น เผ่าซิมเชียน ในอลาสก้า เผ่าซาลิช และเผ่าควาคีอูลท์ในรัฐวอชิงตัน และบริติชโคลัมเบีย พิธีดังกล่าวนี้ยังคงปฏิบัติอยู่ในเผ่าบางเผ่า ส่วนบางเผ่าอาจจัดพิธีเพื่อลำรึกถึงผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว 

พิธีนำของมีค่ามาให้คนอื่น

Poverty

คำอธิบายเกี่ยวกับความยากจนมีสองด้าน ด้านหนึ่งมาจากนักวิชาการที่เชื่อว่าความยากจนมีจริง มีการอธิบายว่าความยากจนคือสภาพเชิงโครงสร้างซึ่งคนจนมิใช่ผู้ที่สร้างขึ้นเอง ดังนั้นคนจนจึงไม่ควรถูกตำหนิ อีกฝ่ายหนึ่งเชื่อว่าความยากจนเกิดขึ้นมาจากคนจนเอง เพราะคนจนมีพฤติกรรมแปลกแยก หรือมีความบกพร่อง 

ความยากจน

Power

แม็กซ์ เวเบอร์ อธิบายว่าอำนาจหมายถึงแนวโน้มของบุคคลที่ต้องการต่อต้านขัดขืนในสิ่งที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับคนอื่นๆในสังคม เวเบอร์เชื่อว่าการใช้อำนาจครอบงำคือรูปแบบปกติของความสัมพันธ์เชิงอำนาจซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็นความสัมพันธ์ที่ขึ้นอยู่กับคำสั่งและความแตกต่าง ความสัมพันธ์นี้เป็นปัญหาหลักของการวิเคราะห์สังคม แหล่งที่มาของอำนาจอาจเป็นทั้งผลผลิต และวิธีการจัดการ

อำนาจ

Practicing Anthropology

การศึกษามานุษยวิทยาแนวปฏิบัติมีส่วนคล้ายและต่างกับมานุษยวิทยาประยุกต์ กล่าวคือ มานุษยวิทยาประยุกต์จะให้ความสนใจกับการสร้างความรู้เพื่อที่จะนำไปใช้  ส่วนมานุษยวิทยาแนวปฏิบัติจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับการสร้างความรู้ ความชำนาญ และการใช้มุมมองทางมานุษยวิทยาในการทำงาน 

มานุษยวิทยาแนวปฏิบัติ

Pregnancy

การตั้งครรภ์ ประกอบด้วยมิติต่าง ๆ ทั้งสังคมวัฒนธรรม จิตวิทยา สรีระ และจิตวิญญาณ เนื่องจากสังคมคาดหวังว่าผู้หญิงที่ตั้งครรภ์คือผู้สืบทอดอนาคต การตั้งครรภ์จึงมีความสำคัญทางสังคมมาก ทุก ๆ วัฒนธรรมต่างมีการควบคุมและดูแลผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ ถึงแม้ว่าการตั้งครรภ์จะมิใช่เรื่องแปลก แต่ทุกสังคมก็มีวิธีจัดการเฉพาะอย่างแตกต่างกัน  

การตั้งครรภ์