คำว่า postmodernity หมายถึงสภาพ หรือลักษณะของวิถีชีวิตในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 สภาพการณ์เช่นนี้ประกอบไปด้วย การเคลื่อนย้ายถ่ายเทของประชากรโดยอาศัยการคมนาคม ระบบข้อมูลข่าวสารผ่านเทคโนโลยีและคอมพิวเตอร์ ภาพลักษณ์และความคิดที่ผ่านสื่อซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน สถานการณ์เหล่านี้ทำให้เกิดการเคลื่อนย้าย ติดต่อสัมพันธ์ข้ามพรมแดนอย่างรวดเร็วและกลายเป็นเรื่องธรรมดา
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
หลังสมัยใหม่นิยม
Potlatch หมายถึงพิธีเลี้ยงฉลองเพื่อนำของมีค่ามาให้คนอื่น เป็นพิธีที่เกิดขึ้นในสังคมชนเผ่าในเขตชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันตกเฉียงเหนือของอเมริกา เช่น เผ่าซิมเชียน ในอลาสก้า เผ่าซาลิช และเผ่าควาคีอูลท์ในรัฐวอชิงตัน และบริติชโคลัมเบีย พิธีดังกล่าวนี้ยังคงปฏิบัติอยู่ในเผ่าบางเผ่า ส่วนบางเผ่าอาจจัดพิธีเพื่อลำรึกถึงผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
พิธีนำของมีค่ามาให้คนอื่น
คำอธิบายเกี่ยวกับความยากจนมีสองด้าน ด้านหนึ่งมาจากนักวิชาการที่เชื่อว่าความยากจนมีจริง มีการอธิบายว่าความยากจนคือสภาพเชิงโครงสร้างซึ่งคนจนมิใช่ผู้ที่สร้างขึ้นเอง ดังนั้นคนจนจึงไม่ควรถูกตำหนิ อีกฝ่ายหนึ่งเชื่อว่าความยากจนเกิดขึ้นมาจากคนจนเอง เพราะคนจนมีพฤติกรรมแปลกแยก หรือมีความบกพร่อง
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
ความยากจน
แม็กซ์ เวเบอร์ อธิบายว่าอำนาจหมายถึงแนวโน้มของบุคคลที่ต้องการต่อต้านขัดขืนในสิ่งที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับคนอื่นๆในสังคม เวเบอร์เชื่อว่าการใช้อำนาจครอบงำคือรูปแบบปกติของความสัมพันธ์เชิงอำนาจซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็นความสัมพันธ์ที่ขึ้นอยู่กับคำสั่งและความแตกต่าง ความสัมพันธ์นี้เป็นปัญหาหลักของการวิเคราะห์สังคม แหล่งที่มาของอำนาจอาจเป็นทั้งผลผลิต และวิธีการจัดการ
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
อำนาจ
การศึกษามานุษยวิทยาแนวปฏิบัติมีส่วนคล้ายและต่างกับมานุษยวิทยาประยุกต์ กล่าวคือ มานุษยวิทยาประยุกต์จะให้ความสนใจกับการสร้างความรู้เพื่อที่จะนำไปใช้ ส่วนมานุษยวิทยาแนวปฏิบัติจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับการสร้างความรู้ ความชำนาญ และการใช้มุมมองทางมานุษยวิทยาในการทำงาน
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
มานุษยวิทยาแนวปฏิบัติ
การตั้งครรภ์ ประกอบด้วยมิติต่างๆ ทั้งสังคมวัฒนธรรม จิตวิทยา สรีระ และจิตวิญญาณ เนื่องจากสังคมคาดหวังว่าผู้หญิงที่ตั้งครรภ์คือผู้สืบทอดอนาคต การตั้งครรภ์จึงมีความสำคัญทางสังคมมาก ทุกๆวัฒนธรรมต่างมีการควบคุมและดูแลผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ ถึงแม้ว่าการตั้งครรภ์จะมิใช่เรื่องแปลก แต่ทุกสังคมก็มีวิธีจัดการเฉพาะอย่างแตกต่างกัน
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
การตั้งครรภ์
คำว่า primitivism หมายถึงลักษณะที่ตรงข้ามกับอารยธรรม ซึ่งเกิดขึ้นในสังคมเรียบง่าย คำว่าพรีมีทีพอาจอยู่ตรงข้ามกับสิ่งที่ก้าวหน้า เป็นคำที่ชาวตะวันตกเรียกสังคมในอดีต เช่น สังคมมายา เอซเต็ก อินเดีย และ จีน รากศัพท์ของคำว่า primitivism ย้อนกลับไปถึงสมัยกรีก นักเขียนกรีกได้อธิบายถึงลักษณะเรียบง่าย 2 อย่างคือ chronological primitivism กับ cultural primitivism
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
สังคมเรียบง่าย
การศึกษาเรื่องวัฒนธรรมการจองจำ และคุมขังในทางมานุษยวิทยา โดย เอิอร์วิ่ง กอฟฟ์แมน ซึ่งอธิบายว่าคุก คือที่อยู่ที่แยกคนออกจากกัน มันเป็นบ้านสำหรับการเปลี่ยนแปลง เพื่อคนที่เปลี่ยนแปลง กระบวนการจองจำ หรือคุมขังด้วยอำนาจ เป็นการบุกรุกมนุษย์ในเรื่องพื้นที่ เวลาและความเป็นส่วนตัว
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
คุก
Psychic Unity หมายถึงสภาพหรือความสามารถที่มนุษย์มีร่วมกัน ไม่ว่ามนุษย์จะเกิดในวัฒนธรรมใดก็ตาม ประเด็นนี้คือประเด็นที่ถกเถียงกันในทางมานุษยวิทยา เช่นเดียวกับข้อถกเถียงทางปรัชญา แนวคิดเรื่อง Psychic Unity หรือ สภาวะจิตร่วมกัน มีหลายลักษณะ บางครั้งอาจเป็นเรื่องบุคลิกภาพของมนุษย์ หรือเป็นหลักการอธิบายของมนุษย์ในวัฒนธรรมต่างๆ หรือเป็นแบบแผนวิวัฒนาการเดียวกันของมนุษย์
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
ความสามารถที่มนุษย์มีร่วมกัน
มานุษยวิทยาจิตวิทยา เป็นคำเรียกการศึกษาที่ใช้แนวคิดทฤษฎีทางจิตวิทยามาทำความเข้าใจวัฒนธรรม ทฤษฎีทางจิตวิทยาที่นักมานุษยวิทยาใช้มีหลากหลาย ตั้งแต่ทฤษฎีสากลที่อธิบายธรรมชาติมนุษย์ และความมีเอกภาพ ไปจนถึงลักษณะเฉพาะทางเผ่าพันธุ์และเชื้อชาติ
ผู้เขียน:
ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
หัวเรื่องอิสระ:
มานุษยวิทยาจิตวิทยา